1. Tìm hiểu chung
Viêm não Nhật Bản là gì?
Vi rút viêm não Nhật Bản (JE) là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh viêm não có thể phòng ngừa bằng vắc xin ở Châu Á và Tây Thái Bình Dương. Đối với hầu hết khách du lịch đến Châu Á, nguy cơ mắc JE là rất thấp nhưng thay đổi tùy theo điểm đến, thời gian du lịch, mùa và các hoạt động. Hầu hết những người bị nhiễm JE không có triệu chứng hoặc chỉ có các triệu chứng nhẹ. Tuy nhiên, một tỷ lệ nhỏ những người bị nhiễm bệnh phát triển thành chứng viêm não (viêm não), với các triệu chứng bao gồm đau đầu đột ngột, sốt cao, mất phương hướng, hôn mê, run và co giật. Khoảng 1/4 trường hợp tử vong. Để tránh bị bệnh do JE, hãy sử dụng thuốc chống côn trùng đã đăng ký với EPA, mặc áo sơ mi dài tay và quần dài, và đi tiêm phòng.
2. Triệu chứng thường gặp
Những dấu hiệu và triệu chứng của viêm não Nhật Bản
Hầu hết những người bị nhiễm vi rút viêm não Nhật Bản đều không có triệu chứng hoặc các triệu chứng nhẹ trong thời gian ngắn, thường bị nhầm với bệnh cúm. Nhưng cứ 250 người thì có 1 người bị nhiễm viêm não Nhật Bản phát triển các triệu chứng nghiêm trọng hơn khi bệnh lây lan đến não. Điều này thường xảy ra từ 5 đến 15 ngày sau khi nhiễm trùng.
Các triệu chứng có thể bao gồm:
- Nhiệt độ cao (sốt);
- Co giật;
- Lú lẫn;
- Không có khả năng nói;
- Rung lắc không kiểm soát được của các bộ phận cơ thể (run);
- Yếu cơ hoặc tê liệt.
Cứ 3 người thì có 1 người phát triển các triệu chứng nghiêm trọng hơn này sẽ chết do nhiễm trùng.
Ở những người sống sót, các triệu chứng này có xu hướng cải thiện từ từ. Nhưng có thể mất vài tháng để hồi phục hoàn toàn và đến một nửa số người sống sót bị tổn thương não vĩnh viễn. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề lâu dài, chẳng hạn như run và co giật cơ, thay đổi tính cách, yếu cơ, khó khăn trong học tập và tê liệt ở 1 hoặc nhiều chi.
Tác động của viêm não Nhật Bản đối với sức khỏe
Trong số bệnh nhân phát triển thành viêm não, 20% - 30% tử vong.
Mặc dù một số triệu chứng cải thiện sau đợt bệnh cấp tính, 30% -50% người sống sót tiếp tục có các triệu chứng về thần kinh, nhận thức hoặc tâm thần.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.
2. Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân dẫn đến viêm não Nhật Bản
Vi rút viêm não Nhật Bản là một loại vi rút flavivirus liên quan đến bệnh sốt xuất huyết, sốt vàng da có thể lây lan bởi một số loại muỗi.
3. Nguy cơ mắc phải
Những ai có nguy cơ mắc phải viêm não Nhật Bản?
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính có khoảng 68.000 trường hợp mắc bệnh viêm não Nhật Bản mỗi năm trên toàn thế giới.
Những người có nguy cơ cao nhất là những người sống và làm việc ở các vùng nông thôn, chẳng hạn như trong các trang trại chăn nuôi lợn và trên các cánh đồng lúa, nơi tình trạng này phổ biến.
Khoảng 75% trường hợp liên quan đến trẻ em dưới 15 tuổi.
Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải viêm não Nhật Bản
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc Viêm não Nhật Bản, bao gồm:
- Sống trong môi trường ô nhiễm, ẩm thấp, nhiều muỗi.
4. Phương pháp chẩn đoán và điều trị
Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán viêm não Nhật Bản
Xét nghiệm kết hợp với thăm khám lâm sàng giúp chẩn đoán Viêm não Nhật Bản.
Phương pháp điều trị viêm não Nhật Bản hiệu quả
Không có phương pháp điều trị cụ thể nào được tìm thấy có lợi cho bệnh nhân JE, nhưng nhìn chung cần phải nhập viện để được chăm sóc hỗ trợ và theo dõi chặt chẽ.
Điều trị theo triệu chứng. Nghỉ ngơi, truyền nước và sử dụng thuốc giảm đau và thuốc để hạ sốt có thể làm giảm một số triệu chứng.
5. Chế độ sinh hoạt và phòng ngừa
Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của viêm não Nhật Bản
Chế độ sinh hoạt:
- Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ trong việc điều trị.
- Duy trì lối sống tích cực, hạn chế sự căng thẳng.
- Liên hệ ngay với bác sĩ khi cơ thể có những bất thường trong quá trình điều trị.
- Thăm khám định kỳ để được theo dõi tình trạng sức khỏe, diễn tiến của bệnh và để bác sĩ tìm hướng điều trị phù hợp trong thời gian tiếp theo nếu bệnh chưa có dấu hiệu thuyên giảm.
- Bệnh nhân cần lạc quan. Tâm lý có ảnh hưởng rất lớn đến điều trị, hãy nói chuyện với những người đáng tin cậy, chia sẻ với những thành viên trong gia đình, nuôi thú cưng hay đơn giản là đọc sách, làm bất cứ thứ gì khiến bạn thấy thoải mái.
Chế độ dinh dưỡng:
Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, tham khảo ý kiến bác sĩ về chế độ ăn phù hợp.
Phương pháp phòng ngừa Viêm não Nhật Bản hiệu quả
Để phòng ngừa bệnh hiệu quả, bạn có thể tham khảo một số gợi ý dưới đây:
- Tiêm vắc xin phòng ngừa viêm não Nhật Bản.
- Thực hiện các biện pháp phòng ngừa để giảm nguy cơ bị muỗi nhiễm bệnh cắn, chẳng hạn như: mắc màn khi ngủ, dùng kem chống muỗi, mặc quần áo dài tay,…
Mọi thông tin trên đây chỉ mang tính chất tham khảo. Việc sử dụng thuốc phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên môn.
Nguồn tham khảo
NHS: https://www.nhs.uk/conditions/japanese-encephalitis/#:~:text=Japanese%20encephalitis%20is%20a%20viral,when%20they%20bite%20infected%20animals.
CDC: https://www.cdc.gov/japaneseencephalitis/index.html
Health GOV: https://www.health.gov.au/health-topics/japanese-encephalitis
Health QLD GOV: http://conditions.health.qld.gov.au/HealthCondition/condition/14/217/83/Japanese-Encephalitis
